Tijdens sprint 0 tref je alle voorbereidingen voordat de echte actie begint. Maar volgens de Agile experts is dit niet in lijn met de Scrum principes… In deze blog nemen we je mee door de ins en outs van Sprint 0. We bekijken de voordelen, de valkuilen en geven praktische tips over hoe je het meeste hieruit haalt.

Wat is sprint 0?

Veel digital agencies of leveranciers die developers leveren starten een project of product met sprint 0, de voorbereiding voor de eerste sprint. Hierin vinden allerlei werkzaamheden plaats die dienen te gebeuren voordat het team ergens aan kan gaan werken.

In de praktijk zien we de volgende zaken terug in een sprint 0:

  • Productvisie opvragen of formuleren
  • Google design sprint, focus sprint of losse onderdelen daarvan, evenals een eerste design met bijvoorbeeld wireframes
  • Roadmap bouwen en vertalen naar een backlog
  • Team samenstelling bepalen, team(s) regelen, kennismaken en eventueel terugkijken op eerdere samenwerkingen
  • Architectuur op hoofdlijnen bepalen
  • Onderzoek naar gebruikers, concurrenten, eerdere producten, de technologie die de developers gebruiken, etc.
  • Budget bepalen
  • Jira of een andere projectmanagement tool inrichten, de werkwijze afstemmen en het plannen van de Scrum ceremonies.

Het grootste verschil tussen een sprint 0 en een gewone sprint is dat er in sprint 0 geen product wordt geleverd waar de klant wat mee kan. Sprint 0 is uitsluitend bedoeld als ‘opstart sprint’ en wordt ook wel een ‘regel sprint’ genoemd. Een sprint 0 heeft meestal een andere werklast en tempo; sprint 0 kan zelfs een kortere of langere doorlooptijd hebben dan een reguliere sprint.

Waarom is sprint 0 belangrijk?

Elk project en elke samenwerking heeft een goede aftrap nodig, even los van welke term je daarvoor gebruikt. Sprint 0 komt niet voor in de Scrum Guide. Toch is het belangrijk om tot een goede start te komen; daar heb je enorm veel aan in alle sprints die gaan volgen. Je kunt een sprint 0 organiseren bij de start van een nieuw product, maar ook als een (groot) deel van het team is gewisseld.

Ondanks dat een sprint 0 nog geen tastbaar of zichtbaar product voor de klant oplevert, zijn er wel degelijk resultaten bij deze sprint. Deze interne resultaten zijn voor het team en de product owner van het grootste belang, want de basis wordt gelegd voor de samenwerking. Neem je opdrachtgever mee in deze aanpak; hij of zij zal het belang van sprint 0 inzien als jij kunt aangeven wat er allemaal wordt gedaan in deze sprint.

Voor- en nadelen van sprint 0

We zijn, als het aankomt op Sprint 0, niet zo stellig als de meeste Agile guru’s. Die vinden sprint 0 vloeken in de kerk, er wordt namelijk geen product opgeleverd voor de gebruiker. Zelf zien we een aantal voor- en nadelen voor de product owner. Maak zelf de afweging of je wel of niet met een sprint 0 start als je aan een project of product gaat beginnen.

Voordelen van sprint 0

Mogelijke voordelen van sprint 0 die je als product owner in overweging kan nemen:

  • Het is een sprint waarbij relatief veel gesproken wordt met elkaar. Al die overlegmomenten zorgen ervoor dat de productvisie beter wordt en dat die visie gaat leven bij je teamgenoten.
  • De kans dat je als product owner 100% beschikbaar bent van af de eerste dag voor dat specifieke project is in de praktijk klein. Het is een fijne manier om in een nieuw project te rollen.
  • De items die je oplevert zijn een goede ‘praatplaat’ om de stakeholders bij te praten en zo te starten met validatie, gaan we een goede start maken en bewegen we in de goede richting?
  • Sprint 0 zorgt dat je veel zaken vooraf aanpakt. Dan hoef je minder bij te sturen in de eerste paar sprints.

Nadelen van sprint 0

Alhoewel het veel voordelen kan brengen voordat je officieel begint aan het Scrum proces, zijn er ook mogelijke nadelen van de sprint 0:

  • Er ligt een groot risico op de loer dat deze sprint wordt gebruikt om de backlog te vullen. In die gevallen zien wij op het eind van een project relatief vaak discussies over scope en tijd. Oftewel: je geld is op, maar je hebt niet het product dat je wilde. Er is te veel gestuurd op het ‘boodschappenlijstje’ dat op dag één is gemaakt. Je loopt dus kans dat de backlog te veel wordt gezien als een to-do-lijst en niet als een levend iets.
  • Een ander nadeel van te veel focus op het vullen van de backlog is dat er geen aandacht is voor het vaststellen van het ontwikkelproces en de manier van samenwerken.
  • Je geeft geld uit en de gebruiker krijgt er niks voor terug, in deze sprint wordt niets geleverd. Eigenlijk wil je zo snel mogelijk waarde leveren voor de gebruiker, ook al in de eerste sprint.
  • Er is minder focus en ownership. Er zijn nog losse eindjes van andere projecten, zoals dat wellicht ook bij jou het geval is. Meteen beginnen met een 100% beschikbaar team zet ook direct een goede focus neer.

Wat kun je hier concreet mee?

Het is aan jou om te bepalen of je meteen wilt starten met een eerste sprint of dat je een sprint 0 doet. Schat eerst de situatie goed in: waar zit je organisatie, hoe volwassen (of doorontwikkeld) is het product, begin je ‘from scratch’ of staat er al iets, wat is de samenstelling van het team, werken ze al met Scrum of is dit de eerste keer?

De meeste product owners die wij spreken maken zelden een sprint 0 mee, omdat ze aan een bestaand product gaan werken. Kom je in een situatie waarin wel een gedegen voorbereiding gedaan moet worden? Neem ownership en bepaal met het team of er een sprint 0 nodig is. Stel met elkaar vast wat de concrete resultaten moeten zijn. Overweeg en bespreek dan ook de hierboven genoemde nadelen. Eindig altijd met een retro waarin je bepaalt of de sprint succesvol is of waar je nog wilt bijsturen.

Leer technieken waar je morgen mee aan de slag kan!

Trainen bij dé plek voor product owners. Kleine klassen & trainers met +10 jaar ervaring.